حامد محبی 
میثم شرافتیان همون‌طور که می‌دونید جذابیت‌های اتاق فرار کم نیستن. ما توی این مقاله می‌خوایم به یکی از ارکان اتاق فرار که همون اکت (Act) باشه بپردازیم و انواع مختلفش و تاثیری که روی بازی و سطح لذت پلیرها می‌گذاره رو با هم بررسی کنیم.
آدم‌ها چهار دسته‌اند؛ دستۀ اول اون‌هایی که اتاق فرار رفتن و می‌خوان باز هم برن. دستۀ دوم اون‌هایی که اتاق فرار نرفتن و نمی‌خوان هم که برن. دستۀ سوم اون‌هایی که اتاق فرار رفتن و دیگه نمی‌خوان برن و در نهایت دستۀ چهارم کسانی که تا حالا اتاق فرار نرفتن ولی خیلی دوست دارن که برن. ما توی این مقاله قصد داریم برای سه دستۀ آخر یکی از دلایل مهیج بودن بازی اتاق فرار رو بگیم تا مطمئن بشن که باید حداقل برای یه بار هم که شده، هیجان اتاق فرار رو توی زندگیشون تجربه کنن!
انواع مختلف اکت یکی از عواملیه که تونسته نه‌تنها به این بازی بلکه به سرگرمی‌های مشابه دیگه مثل سینما ترس، هانتد هاوس و تونل وحشت هم دوز بالایی از هیجان و لذت رو تزریق کنه. پس بریم که باهاش بیشتر آشنا بشیم.
فهرست مطالب
اکت در اتاق فرار چیه؟
اکت، به تمام کُنش‌ها، رفتارها و گفتارهای اکتور (بازیگر) توی تفریحات و سرگرمی‌هایی مثل اتاق فرار، سینما ترس، هانت هاوس و تونل وحشت می‌گن که برای پلیر (بازیکن) اجرا می‌شه. این اکت‌ها انواع و اَشکال مختلفی دارن و باعث می‌شن پلیر لذت بیشتری از بازی ببره و اون تجربه براش به‌یادموندنی‌تر بشه.
اکت در اسکیپ روم می‌تونه برای اهداف مختلفی اجرا بشه. ممکنه هدف از اجرای یه اکتی [مثل یکهویی وارد اتاق شدن و پخ کردن] ترسوندن پلیرها باشه یا اینکه بازیگر بخواد با اکت تعامل یه سرنخ یا هینتی رو به بازیکن‌ها بده. از مهم‌ترین اکت‌های اتاق فرار می‌تونیم به «جامپ اسکیر»، «فیریک»، «سوئیچ»، «تعامل» و «غیرتعامل یا نمایش» اشاره کنیم.
تاثیر اکت در بازی اتاق فرار
می‌دونید چند نوع ژانر و سبک توی بازی اتاق فرار داریم؟ فکر می‌کنید همۀ اتاق‌فرارها ترسناک‌اند؟ نه، این‌طور نیست. بازی اتاق فرار بیشتر از 20 نوع ژانر و سبک داره که هر کدوم شرایط و ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد خودشون رو دارن. اکت در اسکیپ روم اون‌قدر اهمیت داره که یکی از عوامل مهم توی تعیین ژانر و تم بازی محسوب می‌شه. قاعدتا رفتار، گریم، گفتار و حتی واکنش‌های ریز چهرۀ بازیگرها (Actors) توی اتاق فرار ترسناک با اتاق فرار کمدی خیلی با هم فرق داره و همین تفاوت‌هاست که سبک و ژانر بازی رو تعیین می‌کنه. پس قبل‌از شروعِ بحث، این نکته رو متوجه شُدید که هر ژانری از اتاق فرار، اکتور و اکت‌های مختص و متناسب خودش رو می‌طلبه. از مزیت‌های دیگه وجود اکت و اکتور توی اتاق فرار می‌تونیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- افزایش هیجان و لذت بازی
- کمک به بیان بخشی از سناریوی بازی
- افزایش باورپذیری داستان
- هینت‌دهی و راهنمایی پلیر
- کمک به غرق شدن پلیر توی بازی
- کنترل پلیر برای طی کردن درست مراحل بازی
نمونه‌هایی از اکت «جامپ» و «فیریک» در اتاق فرار
انواع اکت های اتاق فرار
چالش‌ها و مراحل بازی اتاق فرار جوریه که پلیرهای 7 تا 70 ساله رو درگیر خودش می‌کنه و همین چالش‌های باحاله که باعث می‌شه بازیکن‌ها راضی از بازی بیرون بیان. به نظرتون این چالش‌ها چطوری هستن و توشون با چه اکت‌هایی [بازی‌هایی که بازیگرها براتون اجرا می‌کنن] مواجه می‌شید؟
حالا دیگه واقعا وقتشه که بریم سراغ اصل ماجرا تا متوجه بشید توی هر کدوم از این اتاق‌ها چه اکت‌هایی در انتظارتونه! درضمن چند تا ویدئوی جذاب از اجرای اکت‌های مختلف توی اتاق فرار رو هم براتون توی این مقاله گذاشتیم تا بتونید جذابیت اکت خوردن از اکتور اتاق فرار رو تا حد زیادی درک کنید.
1. جامپ اسکیر (Jump Scare)
اول از همه باید ببینید اصلا اکت جامپ اسکیر چیه؟ «پرش ترسناک»، «ترس یکهویی» یا «جامپ اسکیر» اینه که پلیرها توی مسیر بازی با یه اتفاق یا صدای غیرمنتظره مواجه بشن که از ترسشون یک‌مرتبه از جا بپرن! جامپ، یه نوع عمل توی فیلم‌های ترسناک و بازی‌های گروهی مثل اتاق فراره، برای ترسوندن مخاطب. به‌جرئت می‌تونیم بگیم متداولترین اکت توی اتاق فرارهای ترسناک همین جامپ اسکیره. این کار معمولا با یه رفتار یا تغییر ناگهانی توی اتفاقات، تصاویر و شرایط بازی انجام می‌شه. بیشتر هم با صدای بلند، موسیقی ترسناک، بازی با نور و… این حرکت رو می‌زنن. این مدلی که مثلا شما دارید توی اتاق فرار راه می‌رید یا عمیقا غرق حل یه معما هستید، یکهو از جایی که انتظارش رو ندارید با صدای جیغ اکتور، از جا می‌پرید! اونجاست که با همۀ وجود می‌فهمید اکت خوردن از اکتور یعنی چی؟! حالا ممکنه یا طرف بیخ گوشِتون باشه و نبینیدش یا حتی توی اتاق بغلی.
آلترناتیو برای اکت جامپ اسکر خیلی زیاده. مثلا ممکنه توی لباسی که بهتون می‌دن اسپیکر جاساز کنن، حسی مشابه حس دستۀ بازیِ PS، و صدای بلندِ بی‌‌هوا [عامل ترس یکهویی] از اون پخش بشه. حتی ممکنه کلاه‌کاسکت بِدن بهتون و توی اون اسپیکر باشه یا یه اسپیکر کلی روی سقف برای همه در نظر گرفته شده باشه. این احتمال هم وجود داره که صدای جیغ بنفش از زیرزمین بیاد و…، همۀ این‌ها اکت جامپ محسوب می‌شه و هدف تمامشون هم ترسوندن شماست! حالا همون صدای جیغ هم هزار تا آلترناتیو داره. ممکنه یه فس‌فسِ بی‌معنی [از جانب اکتور] باشه؛ یه جمله باشه به هر زبونی؛ یه جملۀ امری باشه همراه با داد بلند مثل: «همون‌جا واستا». بعضی اتاق فرارها هم برای اکت جامپ چیزی مثل بادکنک رو می‌ترکونن، وسیله‌ای رو از بلندی پرت می‌کنن زمین یا اکتور رو یکهو وارد اتاق می‌کنن.
2. سوئیچ (Switch)
اصل و اساس این نوع اکت، تعویض و جابه‌جایی ناگهانی اکتوری با اکتور دیگه‌ست. فکر کنید وقتی که یه اکتور وارد اتاق می‌شه و پلیرها اون رو می‌بینن، برای چند ثانیه نور بازی گرفته بشه و توی تاریکی اون اکتور از اتاق خارج و یه اکتور جدید دقیقا بیاد جای اون وایسه و بعدش چراغِ اتاق روشن بشه. قطعا برای پلیرها تعجب‌آوره که چطور توی این چند ثانیه اکتور تغییر کرده و عوض شده. بعضی وقت‌ها سوئیچ بین اکتورها به این شکل اتفاق میفته که اکتور دوم توی اتاق و دقیقا پشت‌سر اکتور اول پنهون می‌شه و توی تاریکی که زمان جابه‌جایی اکتورهاس، به چشم‌به‌هم‌زدنی جاش رو با اکتور اول عوض می‌کنه. توی اکت سوئیچ، هر چقدر زمان تاریکی اتاق [مجال جابه‌جایی اکتور اول و دوم با هم] کوتاه‌تر باشه، لذت تجربۀ این اکت به کام پلیرها بیشتر می‌شه.
البته همون‌جور که گفتیم کانسپت اسکیپ روم خیلی منعطفه و خب هر نوعی از محتوا رو می‌شه به‌شکل خاصی توش نمایش داد. البته ناگفته نمونه که اگه تعویض اکتورها با هم، هدفمند باشه کِیف بازی بیشتر می‌شه. باید حواستون باشه که بازیگرها ممکنه بخوان ذهنتون رو منحرف کنن یا توی بهترین حالت وقتی مستاصل هستید بهتون کمک کنن، البته اگه قصد ترسوندن شما رو نداشته باشن.
3. تعامل
اکت بعدی که می‌تونیم ازنظر جذابیت برای پلیرها، بهش رتبۀ اول رو توی لیست ذهنیمون بدیم، اکت تئاتر تعاملیه. همون‌طور که از اسم این اکت مشخصه با برقراری تعامل و ارتباط کلامی اکتور با پلیرها شکل می‌گیره. حالا این تعامل می‌تونه شکل، حالت و سطوح مختلفی داشته باشه. ازنظر زمانی کوتاه باشه یا نه از ابتدای بازی شروع بشه و تا انتهای بازی طول بکشه؛ با دیالوگ باشه یا بدون دیالوگ و… .
اکتورها از این ارتباط تعاملی که با پلیرها برقرار می‌کنن معمولا دنبال یه هدف و خواسته‌ای هستن. ممکنه حین گفت‌وگو و لابه‌لای دیالوگ‌ها سرنخ و هینت‌های حل معما رو به بازیکن‌ها بدن یا وسیله‌ای رو برای پشت‌سر گذاشتن یه مرحلۀ خاص از بازی در اختیارشون بگذارن. این نوع اکت توی بازی‌های ژانر کمدی بیشترین نِمود رو داره و به‌حد اعلای خودش می‌رسه تا‌حدی‌که اگه از بازی اتاق فرار کمدی، اکت تئاتر تعاملی رو بگیریم دیگه مزه‌ای به بازی نمی‌مونه!
4. غیرتعاملی
آخرین نوع اکت، «تئاتر غیرتعاملی» یا همون «نمایشی» هست. توی این مدل اکت، هیچ تعامل و دیالوگی بین بازیگر و بازیکن شکل نمی‌گیره و انگار که یه نمایشی روی صحنه [یه گوشه‌ای از مپ بازی] رفته که پلیرها باید اون رو ببینن و از نکات پنهون توی تئاتر نمایشی برای حل معما و کشف راز بازی استفاده کنن.
اینجا باید به یه نکته توجه کرد و اون هم اینه که فرق اکت تعاملی و نمایشی، همون‌طور که از اسمشون مشخصه، وجود یا عدم‌وجود تعامل بین اکتور و پلیر هست. توی اکت نمایشی، اکتور بعد‌از اجرای تئاترش بدون نیاز به دریافت هیچ ری‌اکتی از پلیر، مپ بازی رو ترک می‌کنه.
5. فیریک (Freak)
نوع دیگه‌ای از اکت‌های اتاق فرار، فیریکه. اکت فِریک بیشتر روی عناصر، نمادها و رفتارهای نامتعارف و غیرمتداول که یه دلهره و ترس غریبی رو به جون پلیرها میندازه، تمرکز داره! اگر بگیم هر اکتی که جامپ، سوئیچ، تعامل و نمایش نباشه، اکت فریکه، پُربیراه نگفتیم. بهترین راه برای اینکه مفهوم اکت فیریک رو متوجه بشید اینه که خودتون رو توی موقعیت‌های زیر تصور کنید.
دارید روی سرنخ‌ها فکر می‌کنید تا راه‌حل معما رو پیدا کنید، یکهو چشمتون به پنجره اتاق میفته و می‌بینید که اکتور توی سکوت کامل و با حالت ترسناکی زل زده بهتون و داره قایمکی نگاهتون می‌کنه! یا اینکه توی یه مرحله از بازی مجبور باشید از راهرویی رد بشید که انتهای اون یه اکتور قاتل با چاقویی که داره ازش خون می‌چکه، زل زده بهتون و نگاهتون می‌کنه! تصور کنید توی یه اتاق فرار یکهو یه عروسک تکون بخوره، حرف بزنه و بیاد سمتتون! چه حسی بهتون دست می‌ده؟ یا اینکه یه اکتور اسکیپ‌روم که لباس دلقک پوشیده بپره بغلتون؛ البته با حفظ شئونات! یا فرض کنید یه گوشه‌ای از مپ بازی، صندلی تکون بخوره و شما با دستور گیم‌مستر مجبور باشید برید سمتش چون برای حل معما راهی به‌جز این ندارید! حالا وقتی که نزدیکش شُدید یکهو صندلی بره توی پرده پشتیش و یه آدم با گریمِ زامبی بیاد جلوتون!
بگذارید یه مثال دیگه از اکت فیریک براتون بزنیم. توی بازی وقتی وارد اتاق بعدی می‌شید و می‌بینید که یه اکتور گوشۀ اتاق دچار توهمات ذهنی خودش شده و داره جوری رفتار می‌کنه که شما رو به مرز عصبی شدن (hysterical) می‌رسونه. همۀ این اکت‌ها که به‌نوعی توی خودش یه‌چیز عجیب‌غریب و غیرمعمول داره، نمونه‌هایی از اکت فیریکه.
نترسید؛ شرایط تحت‌کنترله!
شاید این سوال توی ذهنتون پیش بیاد که «نکنه توی جریان اکت، حادثه‌ای برای ما اتفاق بیفته؟». باید توی جواب این سوال بگیم که خیالتون راحت، وبسایت اسکیپ‌زوم فقط بازی‌های اتاق فراری رو به شما ارائه می‌ده که استاندارد و اصطلاحا کاربلد باشن. یکی از آیتم‌های الزامی گرفتن مجوز برای یه اتاق فرار، داشتن دوربین مداربسته و دستگاه شنود توی همۀ فضاهای مپ بازیه.
این‌ها مهم‌ترین ابزارهای نظارتی هستن که باعث رصد لحظه‌ای پلیرها می‌شن تا خدایی‌نکرده مشکلی پیش نیاد و روند بازی به‌درستی براشون جریان پیدا کنه. نترسید، کسانی که پشت مانیتور نشستن حواسشون به همه‌چیز هست. اصلا ممکنه توی گوشِ اکتورها ایرپاد باشه و گیم‌مستر دستورِ اجرای اکت رو با توجه به شرایط لحظه‌ای بازی و بازیکن‌ها، از اتاق‌کنترل بهشون بگه.
رفتارهای ممنوعه پلیر با اکتور
حین بازی اتاق فرار، خیلی احتمال داره که پلیرها به‌خاطر هیجان یا غیرعادی بودن شرایطی که دارن تجربه می‌کنن، از خودشون واکنش‌هایی نشون بدن که جزو خطاهای بازی به‌حساب بیاد. ازجملۀ این خطاها می‌شه به ناسزا گفتن، فریاد زدن، تاچ کردن و کتک زدن اکتور توسط پلیرها اشاره کرد. بعضی از بازی‌ها شرایطشون جوریه که اکتور این اجازه رو داره که پلیرها رو تاچ کنه ولی این دلیل نمی‌شه که برعکسش هم صادق باشه.
یادتون باشه که یکی از اهداف بازی اتاق فرار اینه که بتونید «مهارت کنترل هیجان» رو توی خودتون تقویت کنید. حتما می‌دونید که اگه یکی از این رفتارها رو از خودتون نشون بدید گیم‌مستر این اجازه رو داره که بازی رو متوقف کنه و تیم بازیکن‌ها رو از مپ اتاق فرار بکشه بیرون.
اکت خوردن از اکتور؛ لذتی چشیدنی!
دوستان و پلیرهای عزیز! توی این مقاله دربارۀ کانسپت اکت، انواع اکت در اتاق فرار، تاثیر اکت در بازی اسکیپ‌روم و اکتور اتاق فرار با هم صحبت کردیم. متوجه شُدید که اکت مختص بازی اتاق فرار نیست و توی سرگرمی‌های دیگه‌ای مثل سینما ترس، هانتد هاوس و سافاری وحشت هم کاربرد داره. تلاشمون این بود، از این به بعد که تفریحاتی مثل اتاق فرار رو تجربه می‌کنید، متخصصانه و حرفه‌ای‌تر به مبحث اکت و اکتور نگاه کنید.
بازیگرهای اتاق فرار مثل شما انسان هستن و دارن سخت‌ترین بازی ممکن رو ارائه می‌دن. فیلم سینمایی رو می‌شه کات زد یا توی تئاتر، چون اکثرا دیوار چهارم ثابته توشون، هیچ ارتباط خاصی با مخاطب ندارن. اما اینجا توی رابطۀ تنگاتنگ با شما هستن و تمام تلاششون برای خندوندن، ترسوندن و در نهایت ایجاد حس رضایت و لذت توی شماست. همیشه یادتون باشه هرچقدر همراهی و همکاریتون باهاشون بیشتر و بهتر باشه، اکتِ بازیگرِ اتاق فرار هم به‌تناسب اون بهتر می‌شه. این در نهایت باعث می‌شه شما از هزینه‌ای که کردید و وقتی که گذاشتید، رضایت بیشتری داشته باشید.
ممنون که تا اینجا با اسکیپ زوم (EscapeZoom) که مرجع معرفی و رزرو اتاق فرار و سینما ترسه، همراه بودید. مجموعۀ ما امیدواره که از پروسۀ اجرای بازی اسکیپ‌روم و سینما وحشت تا می‌تونید لذت ببرید. خوشحال می‌شیم بهمون بگین بدترین یا بهترین اکتی که تو اتاق فرار خوردید چی بوده؟
نظری ثبت نشده است